Het seksueel strafrecht vormt een belangrijk onderdeel van het strafwetboek in België. Sinds 1 juni 2022 is het hervormde seksueel strafrecht van kracht. In dit artikel bespreken we de krachtlijnen en de belangrijkste wijzigingen van deze hervorming. Met de modernisering van het seksuele strafrecht heeft België een belangrijke stap gezet richting een rechtvaardiger en moderner juridisch kader met betrekking tot het seksueel strafrecht. Seksuele misdrijven hebben daarentegen nog steeds een enorme emotionele en juridische impact.
Wat is een seksueel misdrijf in België?
Een seksueel misdrijf in België omvat elke handeling die een aantasting vormt van de seksuele integriteit of het seksuele zelfbeschikkingsrecht van een persoon. Misdrijven tegen de seksuele integriteit omvatten uiteenlopende feiten, zoals verkrachting, seksuele intimidatie, voyeurisme en de verspreiding van beelden van seksueel misbruik. Centraal hierin staat het begrip “toestemming” dat verder werd uitgewerkt en een verbetering moet betekenen van het seksuele zelfbeschikkingsrecht. Het moet verduidelijken wanneer een seksuele handeling is gepleegd zonder wederzijdse toestemming en zo het verweer van het slachtoffer ten goede komen.
Wat zijn de belangrijkste veranderingen in het nieuw seksueel strafrecht in België?
Met de hervorming van het seksueel strafrecht op 1 juni 2022 heeft de wetgever het strafwetboek grondig aangepast. In de eerste plaats valt op dat nieuwe alternatieve straffen zoals werkstraffen en elektronisch toezicht worden mogelijk gemaakt en dat in strengere straffen wordt voorzien. Zo is de maximumstraf voor verkrachting verhoogd van tien naar vijftien jaar. Bij verzwarende omstandigheden, zoals incest of het gebruik verdovende middelen of geweld, kan dit verder worden verhoogd naar een gevangenisstraf van dertig jaar.
Het begrip “toestemming” werd verder uitgediept. Deze moet expliciet en uit vrije wil worden gegeven. De toestemming kan niet worden afgeleid uit de loutere afwezigheid van verweer en kan op elk moment worden ingetrokken, zelfs tijdens de seksuele handeling. Verder moet de toestemming in het licht van de omstandigheden worden beoordeeld zoals de invloed van alcohol en kan er geen toestemming zijn onder omstandigheden zoals dwang, geweld, angst of bewusteloosheid.
Het vernieuwde seksueel strafrecht richt zich ook op de bescherming van minderjarigen. Onder de zestien jaar kunnen zij geen toestemming geven voor seksuele handelingen tenzij voor een beperkt aantal uitzonderingen tussen leeftijdsgenoten met een leeftijdsverschil van maximaal drie jaar. Ten aanzien van minderjarigen werden verder onder meer grooming, sextortion en seksuele uitbuiting expliciet strafbaar gesteld als vormen van seksueel misbruik van minderjarigen.
Een ander belangrijk aspect van de hervorming betreft de decriminalisering van sekswerk. Dit wordt in principe niet langer strafbaar gesteld wanneer de seksuele handeling vrijwillig en zonder uitbuiting gebeurt. Sekswerk onder dwang en pooierschap blijven wel strafbaar. Pooiers zullen namelijk vaak misbruik maken van de kwetsbare toestand van de sekswerker waardoor de vrije wil is aangetast.
Tot slot heeft de wetgever geprobeerd om het hoofd te bieden aan de veranderende maatschappelijke context en strafrechterlijke evoluties door sommige bestaande begrippen te verfijnen en uit te diepen, nieuwe begrippen te introduceren en nog andere begrippen te vervangen. Zo werd het begrip “voyeurisme” uitgebreid en verduidelijkt, de term “niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden” geïntroduceerd en het begrip “aanranding van de eerbaarheid” vervangen door “aantasting van de seksuele integriteit”.
Is het aangeraden om een advocaat gespecialiseerd in seksueel strafrecht in te schakelen?
Een advocaat gespecialiseerd in seksueel strafrecht blijft ook na de hervorming onmisbaar om je te helpen je rechten te verdedigen, advies te geven over en begeleiden doorheen complexe juridische procedures. Een goede strafpleiter helpt bij het strategische uitwerken van een sterke verdediging of om een aanklacht op te stellen.
Heb je nood aan juridische ondersteuning? Neem vandaag nog contact op met ons via info@advocaatzeden.be of bel ons op 0487 44 07 20. Ons team behandelt jouw zaak met zorg en discretie.